DINH DƯỠNG TRƯỚC VÀ SAU KHI TIÊM VACXIN COVID-19

Vacxin COVID-19 là vacxin nhằm phòng ngừa và làm chậm sự lây của dịch viêm đường hô hấp cấp do virus sars-cov-2; bằng phương pháp giúp cơ thể sản sinh đề kháng chống lại virus. Theo cơ quan chức năng, phản ứng hay thấy nhất sau chích là sốt, vết chích nổi mẩn, đau nhức,... Tùy theo cơ địa của từng người, từng loại vacxin mà cơ thể có những phản ứng khác nhau. Vì vậy, trước và sau khi tiêm cần chú ý bổ sung dưỡng chất để cơ thể khỏe mạnh và nhanh hồi phục. 

1. Dinh dưỡng trước khi tiêm chủng vacxin COVID-19

• Vấn đề trước tiên và rất quan trọng đó là đảm bảo ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ, ngủ thật ngon vào đêm trước thời điểm chích, giúp hệ thống kháng thể hoạt động tối đa.

• Cung cấp đủ nước cho cơ thể, nước giúp các tế bào loại bỏ chất độc tố. Theo các chuyên gia, hàng ngày bạn cần bổ sung đủ 2,5 - 3l/ngày.

• Ăn uống đầy đủ và đa dạng các loại thức ăn. Nên ăn đủ các nhóm dưỡng chất như thịt, cá trứng sữa, các loại ngũ cốc nguyên hạt, thức ăn giàu chất xơ như rau xanh, hoa quả tươi...

• Không để bụng đói trước thời điểm chích, nhịn đói trước chích có khả năng gây xây xẩm mặt mày, ngất xỉu, đặc biệt là với những người sợ kim tiêm.

• Không sử dụng rượu, bia trước và sau chích, rượu, bia có nhiều khả năng ngăn chặn miễn nhiễm, giảm bớt khả năng chống nhiễm khuẩn, tăng nguy cơ bất lợi, gây khó khăn cho việc xác định phản ứng của rượu, bia và phản ứng của vacxin.

• Không uống nhiều đồ ăn chứa caffein ( trà xanh, café, nước tăng lực. ) trước thời điểm chích, caffein làm gia tăng tần số tim, tăng huyết áp và bấn loạn nhịp tim khi dùng quá nhiều. Điêu này có thể tác động đến kết quả  kiểm tra tầm soát, chỉ định tiêm vắc xin.

• Không ăn nhiều chất béo, thức ăn nhanh, đồ chiên, nướng, nhiều chất béo bão hoà sẽ làm gia tăng phản ứng viêm trong cơ thể, gây hại cho sức khoẻ.

​

2. Dinh dưỡng sau khi tiêm chủng vaxcin COVID-19

Sau khi tiêm, một số người có thể xuất hiện phản ứng nôn nên cần bổ sung các loại thức ăn dễ tiêu như súp rau củ quả, súp khoai tây, cháo đậu xanh. Tránh các loại đồ ăn khó tiêu như phomai, thịt, món ăn có nhiều đường và chất béo.

Bổ sung nước đúng cách: sau tiêm, cơ thể thường có phản ứng sốt, vì vậy phải thường xuyên uống nước, tránh để cơ thể thiếu nước, xuất hiện triệu chứng khô miệng. Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn nước điện giải như oresol, nước có pha chút muối, nước ép rau củ quả, nhất là nước chanh, nước cam để cung cấp vitamin C, A cho cơ thể. Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều nước cùng một lúc. 

Ăn uống đầy đủ, phong phú, kết hợp đa dạng các loại thức ăn theo khẩu vị. Theo CDC của Mỹ và các chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng khuyên rằng sau khi tiêm chủng nên cam kết chế độ ăn uống hài hòa và giàu năng lượng. Một khẩu phần cam kết đủ nhu cầu về năng lượng và các dưỡng chất như: năng lượng từ ngũ cốc chiếm 55-65% tổng năng lượng lượng nạp vào, chất béo chiếm 20-25% và 15-20% là từ chất đạm. 

• Cá : ngoài mang lại hương vị thơm ngon, cá rất giàu chất béo omega-3 giúp nâng cao khả năng miễn dịch.

• Gà : cung cấp protein dồi dào và có tính chất kháng viêm. Bên cạnh đó, thịt gà rất thích hợp cho người bị đái tháo đường và cao áp huyết. 

• Trứng là nguồn cung ứng protein dồi dào chứa các axit amin cần thiết giúp phát huy khả năng miễn dịch. 

• Vitamin và khoáng chất: Đây là những dưỡng chất không thể thiếu mà bạn cần bổ sung sau khi tiêm, đóng vai trò mấu chốt trong việc nâng cao sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại những tác nhân gây bệnh. 

         + Vitamin A có trong rau màu xanh đậm, trái cây màu vàng, đỏ như gấc, đu đủ , xoài, rau ngót, rau dền cơm, gan gà, gan heo, gan bò,..

         + Vitamin E có trong đậu nành, giá đỗ, vừng lạc, mầm lúa mạch, dầu hướng dương, dầu ô liu và các giống rau có lá màu xanh đậm ;

         + Vitamin C có rất nhiều trong rau ngót, mùi tây tàu, rau dền, rau đay, rau mồng tơi, hành hoa, ...trong các loại quả như bưởi, đủ đủ, quýt, cam, chanh, ... ;

         + Vitamin D có ở gan cá, lòng đỏ trứng, cá, đồ biển, sữa ... ;

         + Vitamin nhóm B có rất nhiều trong cám gạo, ngũ cốc, các loại hạt đậu, mè, mầm lúa mì, tim, gan ;

        + Kẽm giúp gia tăng kháng thể, giúp làm vết thương mau lành. Kẽm là thành phần tham gia vào rất nhiều hệ enzym trong cơ thể, lúc thiếu kẽm trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường hít thở, tiêu hóa do giảm bớt tính đề kháng, có thể hiện lười ăn   chậm lớn , hạn chế phát triển chiều cao. Các thực phẩm giàu kẽm như thịt, cá, tôm, sò, sữa , trứng, ngao, hàu,...       

        + Nghệ : chất curcumin màu vàng trong củ nghệ rất có lợi cho thể.

        + Tỏi :  rất giàu probiotics, có tác dụng diệu kỳ trong khả năng miễn dịch của cơ thể và phát triển các vi sinh vật có lợi trong đường ruột.

        + Gừng : rất tốt trong các bệnh như tăng huyết áp , bệnh mạch vành và viêm phổi do nhiễm khuẩn.

        + Quả việt quất: rất giàu kali và vitamin C giúp gia tăng kháng thể của cơ thể.

Qua những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn lên kế hoạch về một chế độ ăn tối ưu trước và sau tiêm vắc xin Covid-19 để đảm bảo việc tiêm phòng có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.